Dünya'nın tüm değerleri kadınlarla şekil buluyor. Geçmişin Ataerkil toplumu nedeniyle Kadınları iş hayatında maalesef fazla göremiyoruz.
Mimarlık üzerinde kadınların etkisine ve olgusuna değinmek istiyorum.
Modern insanın 90.000 yıl önce oluştuğunu varsayarsak, bu koca tarih içerisinde elbette çok etkili kadınlar dünyaya gelmiştir (kendi yaptıkları iş/meslek/zanaaat), fakat kendi adından söz ettiren kadınlar son 200-300 yıl içerisinde var oldu.
DÜNYADA BİLİNEN İLK KADIN MİMAR
Marion Mahony Griffin
Marion Mahony Griffin (14 Şubat 1871 - 10 Ağustos 1961) Amerikalı bir mimar ve sanatçı. Dünyanın bilinen ilk lisanslı Kadın Mimarı, Mahony hakkında detaylı bilgi vererek sizi sıkmayayım detaylı bilgi almak istiyorsanız, BURAYA TIKLAYIN
İLK KADIN TÜRK MİMAR
Leman Cevat Tomsu
Türkiye'de mimarlık diploması alan ilk iki kadından birisi (diğeri Münevver Belen) ve İstanbul Mimarlar Odası’na kaydolan ilk kadın mimar olarak Türkiye mimarlık tarihinde önemli bir yere sahiptir.
Projelerinden seçmeler
Cerrahpaşa Poliklinik Binası, İstanbul
Samsun Merkez Bankası Proje Müsabakası, Samsun
Şehremini Halkevi Projesi, İstanbul
Kayseri Halkevi Binası Projesi, Kayseri
Etlik'te Ev Projesi, Ankara
Gerede Halkevi Projesi, Bolu (Münevver Belen ile)
Köy Enstitüleri Hamidiye ve Mahmudiye, Kepirtepe (1941-1942,Emin Halid Onat ile)
Uludağ Sanatoryumu, Bursa (1946, Emin Halid Onat ile)
Şimdide Dünyada ve Türkiye'de önemli ve çok tanınmış KADIN MİMARLARI inceleyelim.
Zaha Hadid
Irak asıllı İngiliz vatandaşı olan Zaha Hadid dekonstrüktivist bir mimar. 2004’te Pritzker Mimarlık Ödülü’nü kazanan ilk kadın mimar oldu. Beyrut Amerikan Üniversitesi’nden Onur Diploması ve Birleşik Krallık’tan Britanya İmparatorluk Nişanı aldı. 2008 yılında Forbes dergisinin “Dünyanın En Güçlü 100 Kadını” listesine 69’uncu sıradan giriş yapan Zaha Hadid’in Londra’da yer alan bir mimarlık bürosu da vardı. 31 Mart 2016’da geçirdiği kalp krizi sonucu Miami’de hayatını kaybetti. Londra Olimpiyatları’nda yüzme ve atlama yarışları düzenlenen Aquaric Centre, Glasgow Ulaştırma Müzesi’ni geliştirmek amacıyla tasarlanan ve 2013 yılında Avrupa’da Yılın Müzesi ödülünü alan Riverside Ulaştırma Müzesi, İspanya’nın Zaragoza şehrinin önemli sembolleri arasına giren Köprü Pavyonu gibi pek çok başarılı çalışması bulunuyor.
Julia Morgan
1872 senesinde Kaliforniya’da doğan Julia Morgan, Paris’te yer alan Ecole de Beaux-Arts‘tan mezun olan ilk kadın mimar olarak tarihe geçti. YWCA binaları ve Mills College’daki binalar da dahil olmak üzere kadınlara hizmet veren kurumlar için pek çok bina tasarladı. Ölümünün ardından AIA Altın Madalyası’nı alan ilk kadın oldu.
Münevver Belen
Türkiye’nin ilk kadın yüksek mimarı olan Münevver Belen, Güzel Sanatlar Akademisi’nin de ilk kadın mezunlarından biri. Çalışmalarının çoğunu Türkiye’nin ikinci kadın mimarı Leman Cevat Tomsu ile birlikte yürüttü.
Leman Cevat Tomsu
Münevver Belen’le birlikte Güzel Sanatlar Akademisi’nden mezun olan Leman Cevat Tomsu, şehircilik konusunda Martin Wagner ile birlikte çalıştı. İTÜ’de akademisyen olarak da görev yapan Tomsu, mimarlık alanında önemli başarılar elde etti.
Anne Tyng
1920 yılında gözlerini Çin’de dünyaya açan Anne Tyng, Harvard Ünivesitesi‘nden mezun olan ilk kadın mimardır. Mimarlık alanındaki teorileriyle tanınan Tyng, 2011 yılında 91 yaşındayken hayata gözlerini yumdu.
Norma Merrick
Amerika’nın ilk lisanslı Afro-Amerikan mimarı olan Merrick, Amerikan Mimari Enstitüsü’ne de seçilen ilk Afro-Amerikan kadın mimardır.
Lina Bo Bardi
Brezilya asıllı mimar Lina Bo Bardi, Sao Paolo Museum of Art binasının mimarı olarak dünya çapında üne kavuştu. Ayrıca Brezilya’nın ilk modern sandalyesini tasarlayarak ülkenin mobilya tasarım anlayışını tamamen değiştirdi.
Mualla Eyüboğlu
Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü’nden mezun olan Mualla Eyüboğlu, köy enstitülerinde çalıştı. Topkapı Sarayı’nın restorasyon çalışmalarına da katkı sağlayan Eyüboğlu, ressam ve şair Bedri Rahmi Eyüboğlu ile yazar Sabahattin Eyüboğlu’nun kız kardeşidir.
Cahide Tamer
Türkiye’nin ilk kadın mimarlarından Cahide Tamer, Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü’nde Sedat Hakkı Eldem‘den ders aldı. Restorasyon alanında önemli çalışmalara imza attı.
Harika Alpar Söylemezoğlu
Leman Cevat Tomsu ve Münevver Belen’den sonraki dönemde mimarlığa başladı. Güzel Sanatlar Akademisi’nde Sedat Hakkı Eldem ve Bruno Taut gibi akademisyenlerden ders alan Harika Alpar, cinsiyet ayrımcılığından dolayı kadın mimarlara önemli işler verilmediğini dile getirmişti. Ünlü mimar Kemali Söylemezoğlu ile evliydi.
Günümüzde Kadın Mimarların sayısı katlanarak artıyor, hatta istatistiklere göre Mimarlık/İç Mimarlık bölümlerinde çoğunluk Kadınlardan oluşmaktadır. 20. Yüzyılda öncülerimiz Kadınlar için ilk adımları attılar, mesleğin verdiği zorluklar dışında toplumun verdiği zorluğa direnç gösterdiler. Şimdi onların gösterdiği direnç sayesinde Kadınlar daha dirençli ve gümbür gümbür geliyorlar. 21. Yüzyılın, Kadın Yüzyılı olacağı kesin, bu yüzyılda aramıza yüzlerce Zaha, Leman, Münevver ve benzerleri girecek.
TÜM KADINLARIN DÜNYA KADINLAR GÜNÜ KUTLU OLSUN